Cannabis Ruderalis


ସାନ୍ତାଳ ଜନଜାତି[edit]

santal janajati

ସାନ୍ତାଳ ଜନଜାତି ହେଉଛନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ଭାରତ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶର ମୂଳ ଅଧିବାସୀ। ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ଯର ସର୍ବବୃହତ ଜନଜାତି ହେଉଛନ୍ତି ସାନ୍ତାଳ ଏବଂ ତତ୍ ସହିତ ଓଡ଼ିଶା, ଆସାମ, ବିହାର, ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ରାଜ୍ଯରେ ମଧ୍ଯ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାନ୍ତି। ସେମାନେ ଉତ୍ତର ବାଂଲାଦେଶର ରାଜଶାହୀ ଡିଭିଜନ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ରାଇରଙ୍ଗପୁର ଡିଭିଜନର ସର୍ବବୃହତ ଜାତିଗତ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ। ନେପାଳ ଏବଂ ଭୁଟାନରେ ସେମାନଙ୍କର ଏକ ବଡ଼ ଜନସଂଖ୍ୟା ଅଛି | ସାନ୍ତାଳମାନେ ମୁଖ୍ଯତଃ ସାନ୍ତାଳି ଭାଷାରେ କଥା ହୁଅନ୍ତି, ଯାହା ମୁଣ୍ଡା ଆଦିବାସୀ ର ମୁଣ୍ଡା ଭାଷା ସହିତ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଥାଏ I

ପାରାବ୍[edit]

ଯଦି ଆମେ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା,ସାନ୍ତାଳ ଜନଜାତିର ମୁଖ୍ଯତଃ ଦୁଇଟି ଗଣପର୍ବ ଅଛି ଯାହା ଏହାର ସମୃଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ | ପ୍ରଥମଟି ହେଉଛିଃ ସୋହରାଇ ଏବଂ ଅନ୍ଯଟି ହେଉଛି ବାହା । ଏହି ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକୃତି କିମ୍ବା କୃଷି ସହିତ ଜଡ଼ିତ। ଏହି ଉତ୍ସବର ଉତ୍ସବ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ଲୋକ ନୃତ୍ଯ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥାଏ, ଯାହା ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଲୋକ ଗୀତ ଏବଂ ତୁମୁଦାଃ, ଟାମାକ୍(ମାଦଳ) କିମ୍ବା ପାରମ୍ପାରିକ ବାଦ୍ଯଯନ୍ତ୍ର ସଂଗୀତ ଥାଏ | ଉତ୍ସବ ପୂର୍ବରୁ, ମହିଳାମାନେ ହାଣ୍ଡିଆ/ରସି ତିଆରି କରିଥାନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରଥମେ ସେମାନଙ୍କ ବୋଙ୍ଗା/ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ଅର୍ପିତ କରାଯାଇଥାଏ | ଏବଂ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ପରସି ଥାନ୍ତି l ବାହା ଏବଂ ସୋହରାଇ ବ୍ୟତୀତ ସାନ୍ତାଳୀ ଜନଜାତି ର ମାଗ୍ ସିମ୍, ଏର୍ ଏୟ୍.ହବ, କାରାମ୍, ଦାଶାୟଂ, ସାକ୍ରାତ୍,ମାଃମନେ.. ଇତ୍ୟାଦି ପର୍ବ ରୀତିନୀତି ପରମ୍ପାନୁଯାୟୀ ଧୁମ୍ ଧାମ୍ ମହା ଆଡ଼ମ୍ବରରେ ପାଳିତ କରାଯାଇଥାଏ l

ସାକ୍ରାତ୍ ପାରାବ୍[edit]

ସାକ୍ରାତ୍ କିମ୍ବା ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି, ଯଦିଓ ଏହା ଏକ ଆଦିବାସୀ ପର୍ବ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଏହା ସାନ୍ତାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ଯ ପାଳନ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦରେ ପାଳନ କରାଯାଏ | ଏହା ଏକ ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ବ। ଏହି ସମୟରେ 'ଜିଲ୍ ପିଠା "ଭଳି ସାନ୍ତାଳ ସୁସ୍ୱାଦୁ ଖାଦ୍ଯ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ହାଣ୍ଡିଆ/ରସି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ପ୍ରାୟ 4 ମାସ ଧରି ନିରନ୍ତର କାର୍ଯ୍ଯ କରିବା ପରେ ସାନ୍ତାଳମାନେ ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ଆନନ୍ଦର ଆଶ୍ୱସ୍ତି ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି | ତେଣୁ ମୂଳତଃ ଏହା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆରାମ କରିବା ଏବଂ ପାରମ୍ପାରିକ ଖାଦ୍ଯ ଉପଭୋଗ କରିବାର ସମୟ | ସାକ୍ରାତ୍ ବା ମକର ପର୍ବ ୧୪/୧୫ ଜାନୁଆରୀରେ ସାନ୍ତାଳୀ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପାଳନ କରାଯାଏ | ସାକ୍ରାତ୍ ର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ହାକୁ କୁଟାମ୍ ବା ବାଉଣ୍ଡି ପାଳନ କରାଯାଏ | ଏହି ଦିନରେ ଲୋକମାନେ ମାଛ + ମାଂସ + ଜିଲ୍ ପିଠା ଏବଂ ମୁଢ଼ି ଖାଇଥାନ୍ତି| ଏହି ଦିନ ଲୋକମାନେ ଗୋଡ, ହାତ, ପେଟରେ ସୋରିଷ ତେଲ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି |

sakrat pitha

ପ୍ରଥମେ ମାଝିବାବା ଏବଂ ମାଝିଗୋଗୋ ତାପରେ ଗ୍ରାମବାସୀ ତୁପୁନ୍ ଘାଟ୍ (ପୋଖରୀ / ନଦୀ ଇତ୍ୟାଦି) ରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ଏବଂ ନୂତନ କପଡା ପିନ୍ଧନ୍ତି | ସମସ୍ତ ଲୋକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ ପୂର୍ବରୁ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି | ଏହା ପରେ ସମସ୍ତ ଲୋକ ନିଜ ଘରକୁ ଯାଇ ଭିତାର୍ ଅଳାଃ ରେ (ଘରେ ଏକ କୋଠରୀ ଯେଉଁଠାରେ ସାନ୍ତାଳ୍ ପୂଜା କରନ୍ତି) ବଙ୍ଗା (ଭଗବାନ) ଏବଂ (ହାପାଳାମ ପିତୃପୁରୁଷ)ଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତି | ସେମାନେ 3 ପିଢ଼ି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ନାମ ନିଅନ୍ତି | ତା’ପରେ ଗ୍ରାମବାସୀ ଶିକାର ପାଇଁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଯାଆନ୍ତି, ଯାହାକୁ “ସେନ୍ଦ୍ରା” କୁହାଯାଏ | ସେନ୍ଦ୍ରା ଗ୍ରାମରୁ ଫେରିବା ପରେ ଗ୍ରାମବାସୀ “ବେଝା ତୁଞ୍ଜ”(ଲାଖ ବିନ୍ଧା)କରନ୍ତି। ସେମାନେ କଦଳୀ ଗଛ କିମ୍ବା ଏକ ବୋର୍ଡ କୁ ତୀର ଦ୍ୱାରା ପୋଲକୁ ଟାର୍ଗେଟ୍ କରନ୍ତି। ଏହା ପଛରେ ରାଜା ଏବଂ ରାଣୀଙ୍କର ଏକ କାହାଣୀ ଅଛି। ଯେଉଁଠାରେ ରାଣୀ ମନ୍ଦ ଆତ୍ମାକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିଲେ। ଶେଷରେ , ରାଣୀ ତୀର ଦ୍ୱାରା ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା। ତେଣୁ ଲୋକମାନେ ମନ୍ଦକୁ ମାରିବା ପାଇଁ ପୋଲକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଥିଲେ। ସାନ୍ତାଳୀ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ସାକ୍ରାତ୍ ହେଉଛି "ବର୍ଷର ଶେଷ ଦିନ"। ସାକ୍ରାତ୍ ପରଦିନ ସେମାନେ କୌଣସି ନୂତନ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି। କାରଣ ସେମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଥମ ଦିନ ନୱା ସର୍ମା (ନୂଆ ବର୍ଷ) ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ଦିନ |

ବେଝା ତୁଞ୍ଜ[edit]

Bejha Tunj

ବେଝା ତୁଞ୍ଜ ସାକ୍ରାତ୍ ର ଏକ ଅଂଶ ଅଟେ। ସାକ୍ରାତ୍ ଜାନୁଆରୀ ମାସରେ ସାନ୍ତାଳୀ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପାଳନ କରାଯାଏ lକଦଳୀ ଗଛ ହେଉଛି ଟାର୍ଗେଟ ବସ୍ତୁ | ଗଛଟି କେବଳ ଅବିବାହିତ ବାଳକ ଦ୍ୱାରା କଟାଯାଏ | ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ଲୋକମାନେ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରୁ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି | ଟାର୍ଗେଟର ଉପରେ “ସୁନୁମ୍ ପିଠା” ରଖାଯାଏ, ଏକ ସାନ୍ତାଳି ଡିସ୍ ଯାହା ଚାଉଳ ମଇଦା ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ | ତା’ପରେ ସେମାନେ ଟାର୍ଗେଟ୍ ପୋଲକୁ ପୂଜା କରନ୍ତି | ପ୍ରଥମେ ଜୋଗ ମାଝି ବାବା ତୀରନ୍ଦାଜ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି ତାପରେ ସାଧାରଣ ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି | କିଏ ଜିତେ, ସେ ଆକାଶ ଆଡକୁ ଏକ ତୀର ଛାଡି ଏହାକୁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଦାନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ତୀରକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି | ଟାର୍ଗେଟ୍ ପୋଲକୁ ତିନୋଟି ସମାନ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ / କାଟିବା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ଅଂଶ ଆଂଶିକ ଭାବରେ 'V' ଅକ୍ଷର ଆକାରରେ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ | ବିଜେତା ଜଣେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ କାନ୍ଧରେ ବସି ସାନ୍ତାଳଙ୍କ ପୂଜା ସ୍ଥାନ ଗୋସାଣେ କୁ ଯାଆନ୍ତି | କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଏହା ଦେଖାଯାଏ ଯେ ଯଦି ବିଜେତା ବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି ତେବେ ବିଜେତା ସ୍ଥାନରେ ଜଣେ ପିଲା କାନ୍ଧରେ ଯାତ୍ରା ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି | ଟାର୍ଗେଟ ପୋଲ ଯାହା ଯଥାକ୍ରମେ ତିନି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇ ମାଝିଥାନ, ଜୋଗ ମାଝିଙ୍କ ଘର ଛାତ ଏବଂ ପାରାନିକଙ୍କ ଘର ଛାତରେ ରଖ | ତା’ପରେ ଲୋକମାନେ ଲାଗଣେ ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟ କୁ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି |

References[edit]

https://timesofindia.indiatimes.com/city/ranchi/thousands-gather-for-biggest-religious-festival-of-santhals/articleshow/55409145.cms

https://indianexpress.com/article/cities/kolkata/west-bengal-santals-religious-cultural-practices-preservation-8466292/

https://timesofindia.indiatimes.com/city/kolkata/santhali-film-competing-in-kolkata-international-film-festival-a-first/articleshow/105740307.cms

https://www.bhaskar.com/tussus-in-jharkhand-behind-parab-and-jarkat-040639-3663545.html/

http://www.bharatonline.com/west-bengal/dance/santhal-dance.html

Leave a Reply