Celem pracy jest przedstawienie nowych metod ochrony ex situ zasobów genowych roślin. Pierwsza polega na gromadzeniu materiału roślinnego w warunkach spowolnionego wzrostu kultury in vitro, druga zaś na zabezpieczaniu tkanek roślinnych (zarodków zygotycznych i somatycznych lub ich osi, pąków, wierzchołków wzrostu, merystemów) w ciekłym azocie (-196oC). Metody te uzupełniają tradycyjne sposoby zabezpieczania różnorodności roślin, których nie można gromadzić w postaci nasion.

Praca pokazuje postęp w badaniach na przestrzeni minionego stulecia i wykorzystanie zdobytej wiedzy w zachowaniu różnorodności roślin (głównie użytkowych), których wyraźne przyspieszenie nastąpiło dopiero z wejściem w nowe tysiąclecie. Przegląd dostępnej literatury oraz stanu zasobów roślinnych zgromadzonych w wybranych bankach genów wskazuje, że banki tkanek in vitro i ciekłego azotu są ciągle nową praktyką, wymagającą specjalistycznej wiedzy, sprzętu i personelu oraz stosunkowo wysokich nakładów finansowych i czasu na opracowywanie procedur mikrorozmnażania i krioprezerwacji. Wypracowane dotychczas standardy ułatwiają rozwijanie tych metod w różnych krajach na całym świecie. Wydaje się, że wysoki poziom bezpieczeństwa, długoterminowość i niski koszt wieloletniego utrzymywania materiału roślinnego w ciekłym azocie oraz współczesne wymogi ochrony zasobów genowych doprowadzą w najbliższej dekadzie do szerszego wykorzystania krioprezerwacji wspomaganej kultu-